De flauto traverso herinnert ons aan de 17e eeuw in Frankrijk: de tijd waarin grote artistieke en culturele veranderingen plaatsvonden, Lodewijk XIVe en Jean-Baptiste Lully bekend waren aan het Franse hof en sociale status van de burger onder meer bepaald werd door betrokkenheid op de kunst.

De fluit is één van de oudste muzikale instrumenten en werd ook in de 17e eeuw volop gebruikt. Zowel de blokfluit als de traverso werden bespeeld, waarvan de blokfluit het meest populair was en daarom gebruikt werd in het orkest. Eind 17e eeuw ontwikkelde het orkest zich en zocht men een instrument dat expressiever en briljanter was dan de blokfluit in die tijd. De traverso bleek hiervoor uiterst geschikt te zijn, omdat men hiermee volop kon variëren in kleuren en dynamiek. In die tijd schreef Lully ook voor het eerst een orkestpartij voor de traverso, en ontstond de vraag naar een methode voor dit instrument. Jacques-Martin Hotteterre is een naam die nauw verbonden is met de traverso, aangezien hij in die tijd de traverso ontwikkelde en bovendien een bekende methode schreef die vandaag de dag nog gebruikt wordt door iedereen die het instrument wil leren bespelen.

In de loop van de 19e eeuw ontwikkelde de fluit zich steeds verder en werden o.a. kleppen toegevoegd om de zuiverheid te verbeteren. Na talrijke veranderingen is hier de moderne fluit uit ontstaan, die men nu veelal gebruikt. Dit betekent echter niet dat de traverso tot de verleden tijd behoort. Tegenwoordig wordt de traverso nog steeds bespeeld om barokmuziek uit te voeren met authentieke instrumenten.

Het instrument

De traverso is doorgaans van hout gemaakt en doet qua uiterlijk sterk denken aan de moderne fluit. Zo wordt de traverso nu ook vaak als driedelig instrument gebouwd (in tegenstelling tot vroeger, toen vier of meer delen niet ongebruikelijk was). De zeven toongaten worden bij een traverso echter niet afgesloten door kleppen, al heeft men wel een enkele klep toegevoegd om de zuiverheid van sommige tonen te kunnen corrigeren. Het instrument is in D gestemd en de D is ook de laagste toon die men kan vormen. Over het algemeen is de traverso (zoals gebruikelijk in de 17e en 18e eeuw) in 415 Hz gestemd.

Het bespelen van de traverso vraagt om grote zorgvuldigheid als het gaat om toonvorming. Elke toon heeft zijn unieke klank en moet op een eigen wijze gevormd worden. Dit maakt het instrument uiterst geschikt om de grote afwisseling aan klankkleuren en karakters die Barokmuziek eigen is, uit te voeren.